Kediler Neden Çok Uyur? Çok Uyumaları Sağlıksız Mı?
Eviniz de bir kediniz varsa ve gözünüze tek yaptığı şey uyumak gibi geliyorsa, kediler neden çok uyur ya da bu sadece benim kedimle alakalı mı diye merak etmeye başlamış olabilirsiniz.
Ama bilmeniz gerekir ki iyi uyku düzeni bunlarda, hiç şaşmaz… Uyku sorunu çeken insanlar için takip edilecek iyi rol model de şahsen ve bizzat kendileridir. Söylemek istediğim şey bu mırmırlar ve onların nasıl mükemmel bebekler oldukları gerçeği. Bu arkadaşların uykusu o kadar değerli ki, kısa şekerleme anlamına gelen ve Merriam-Webster’in 1823’te İngilizce diline getirdiği ‘catnap’ kelimesi dahi var. Burada bahsedeceğim de bu, kedi uykusunun bizimkinden nasıl farklı olduğu hakkında birkaç ayrıntı ve aslında kedilerin uykusunu getiren şeyler.
Kediler neden çok uyur?
Kediler günlük tüm uykularını tek seferde yapmazlar. Doğada var olan halleriyle kedi davranışları, avlanmak, yemek yemek, ortadan kaldırmak, kendilerini yalamak ve uyumak gibi çeşitlere sahip. Bu döngüye her gün birkaç kez girerler, yani gün boyunca bir kaç kez derin ve hafif uyurlar.
Kedi uyku döngüsü insan uyku döngüsünün tam tersidir
Kedilerin uyku-uyanıklık döngüleri bizimkinin tersidir. Vahşi doğada, kediler krepüsküler hayvanlardır, yani gün boyunca uyurlar ve işlerinin çoğunu (yiyecek için avlanma) şafakta ve alaca karanlıkta yaparlar. Bu aslanlar gibi büyük kediler için de geçerlidir. Ancak evcil kedilerimiz uyku programlarını bizimkine benzeyecek şekilde ayarlıyorlar.
Kediler uykuya dalar ve daha hızlı uyanırlar. İşitme ve koku duyuları uyurken çalışır, bu yüzden yaklaşan avına atlamak veya tehlikeden kaçmak için bir an önce atağa geçmeye hazırdırlar.
ABD Ulusal Uyku Vakfı‘na göre, kediler hızlı bir şekilde uykuya dalıyor ve önce hafif uykuya doğru kayıyor ve sonra REM uykusuna geçiyor. REM uykusu rüya aşamasıdır, bu da kedilerin rüya gördüğü anlamına gelmekte. “Kuyruklarının, pençelerinin ve bıyıklarının seğirmesi” ifadesi, aslında onların kedicik rüyaları gördüklerini göstermekte.
İnsanlar REM rüya evresine ulaşana kadar ışıktan derin uyumaya doğru dört uyku aşamasına yaşamak zorundadırlar. Yani bir kişinin en derin uyku evresine hızlı ve kolay bir şekilde girip çıkması kedilerin ki kadar kolay değildir. Bazılarımız için, afyonun patlaması yani tamamen uyanık hissetmemizi sağlama aşamasına gelmek için güneş ışığı ve birkaç bardak kahve gerekmekte.
Bu da ilginizi çekebilir: Kedim beni neden çok ısırıyor?
Kediler bizden yaklaşık iki kat daha fazla uyurlar. İdeal olarak, yetişkin insanlar her 24 saatlik dönemde yaklaşık sekiz saat uykuya dalmalıdır. Kediler için bunun iki katına çık. Evet, kediler her gün yaklaşık 16 saat uyumakta, bazıları daha fazla ve bazıları biraz daha az. Muhtemelen kedilerin kestirme konusunda neden çok ünlü olduğunu açıklar nitelikte. Diğer taraftan da, bu bilgiden sonra, sokakta sahipsiz olan kedilerin gerek hava şartları, gerek çevre gürültüsü, gerekse insanların verdiği rahatsızlık faktörü düşünülürse psikolojilerinin ne kadar zorlandığını anlamak da oldukça üzücü.
Kediler neden bu kadar çok uyuyor?
Peki kediler neden bu kadar uyuyorlar? Çünkü ihtiyaçları var. Avcı bir içgüdü ve bedene sahip olmak (ya da oyun oynamak) muazzam enerji patlamaları gerektirir. Avlanan insanlar çok fazla enerji harcamazlar, çünkü silah yardımı ile avlanırlar. Bir kedi pompalı kullanamayacağı için geriye tek silahı olan bedeni kalmaktadır.
İnsanların boks, dövüş sanatları ve jimnastik yaptığı fiziksel olarak en zorlu, en efor sarf etme gerektiren sporları düşünün. Bir kedinin her öğünde avını yakalamak için yapması gereken budur. Bu çok fazla kalori yakmasına sebep olur ve tekrar yeterli enerjiyi depolaması için uyku gerektirir. Yani bu aktiviteler bütünü kedilerin en çok uykusunu getiren şeylerin başında gelmekte.
Depar atmaları ve saldırıya geçmeleri, kedilerin av yakalamak veya oynamak için uzun süre boyunca sürdüremeyecekleri enerji patlamaları gerektiren anaerobik egzersizlerdir. Aerobik egzersiz ise, uzun bir süre boyunca onu sürdürebilmek için tempo ve kondisyon gerektirir.
Biz insanlar gündelik yaşantımızda aerobik ve anaerobik egzersizleri de içeren iş ve diğer aktivitelere ayak uydurma ve gece uyuma eğiliminde olan canlılarız. Kediler ise birkaç dakikadan daha uzun süre sürdürülebilir olmayan bir hızda evin etrafında turlama, merdivenlerden yukarı ve aşağı koşma gibi davranış sergileme eğilimindeler. Zaten daha sonra genellikle yemek yiyerek, kumluğunu kullanarak, kendilerini yalayarak ya da uyuyarak rahatlarlar.
Yani kediniz çok uyuduğu için kediler neden çok uyur diye merak ediyorsanız, bu durum sizin dikkatinizi çektiyse muhtemelen merak edilecek bir durum değildir, aksine gözünüzün önünde değilken son derece sağlıklı olduğunu gösteren atletik hareketler sergilediğinin bir göstergesidir.