Tetiğe bastınız ve vidanın başı mı koptu? Ya da vidanın dişleri sıyırdı ve boşa döndü. Bu kaçıncı uç değiştiriş? Oysa bu işler için en iyi seçim şarjlı matkap mı darbeli vidalama mı bilseydiniz satın alırken daha amaca yönelik hareket edebilirdiniz.
Bugünün konusu tam da bu. Şarjlı matkap darbeli vidalama farkı nedir anlatmaya çalışacağım. Bildiğimiz şarjlı matkabı vidalama için kullanıyor olmamız aslında onun bu işler için mükemmel olduğu anlamına pek gelmiyor. Yazımızın devamında şarjlı matkap nedir, darbeli matkap nedir, ve son yılların gözdesi darbeli vidalama nedir ve aralarındaki farklar nedir, en iyi şarjlı matkap hangisi bunlardan bahsedeceğiz.
Bu da ilginizi çekebilir: 2020 Jaguar i-Pace makyajlandı, menzili uzadı
Eskiden sadece kablolu olanları yaygınken artık günümüzde hemen en büyük işlerde dahi akülü muadili üretilen bu iş araçlarının, gelişen teknoloji ve mühendislikle boyları küçülse de ulaştırdıkları güç seviyeleri hayli büyük olmakta. Piyasada en çok bulunan, hemen her evde amatör ve ucuzu da olsa bir örneği bulunan ise akülü matkap/vidalama makinesi. şarjlı matkap olarak da adlandırılan bu aracın elbette profesyoneller için yapılmış, çelik şanzımanlı ve daha büyük pil kapasiteli, düşmelere ve suya dayanıklı olan ve haliyle oldukça pahalı modelleri de mevcut.
Peki bu Şarjlı matkap tam olarak nedir?
Esas görevi akülü matkap olan ve delme işleri için tasarlanan bu araçlar, hız konusunda oldukça hassas tetiğe ve ucuz modellerde 15-20 Nm tork değerinden daha profesyonel olanlarına doğru 80-100 Nm değerlere ulaşan oldukça güçlü döndürme yeteneği sayesinde vidalama işleriyle ilgili de çok sevilen bir cihaz.
Vidalama işlerinde de kullanıldığı için üzerinde bulunan tork ayarıyla hem alete hem de civata yuvasına zarar vermeden vidalama yapacak yeteneklere sahip. Ucunda genellikle takılı olan anahtarsız üç dişli mandreni ile hem matkap uçlarını hem de altıgen vidalama uçlarını rahatlıkla kullanabiliyorsunuz. Son dönemlerde darbeli modelleri de piyasada oldukça yaygın. Ancak bu darbeli modeller genellikle profesyonel sınıftaki aletlerde bulunsa da darbe özelliği profesyonel işlerden çok günlük kullanıcının ihtiyacını karşılayabilecek nitelikte.
Darbeli matkap nasıl çalışır? Akülü matkaplarda bulunan darbe özelliği nasıl çalışıyor?
Darbeli matkap aslında çok basit bir mekanizmayla çalışır. Darbeli matkapların tek amacı var, o da beton, tuğla vs. gibi sert cisimlerde delik açabilmek. Bu işi yapabilmesi için de aletten gelen darbelerin dikey olarak uca ulaştırılması ve beton delme ucuna çekiç gibi vurabilmesidir. Bunu yapabilmesi için birbirine geçmiş dişleri olan iki diskin dönerken sıyırıp birbirleri üzerinde sekmesi mantığı kullanılıyor.
Bu sekme sırasında da uç,beton gibi sert bir maddede küçük ufalanmalar oluşturuyor ve bu şekilde yavaş yavaş betonu deliyor. Zaten aksi halde metal ya da tahta deler gibi darbesiz şekilde kullanılsaydı, beton, sürtünmeden dolayı ucu anında eritip iş görmez hale getirirdi.
Küçük işler için kullanılan bu mekanizmada darbe sayısı fazla ama darbe gücü ve mesafesi düşük olduğundan büyük delik açma işlerinde verimsiz olmakta. Bu yüzden daha ağır ve profesyonel işlerde kullanılmak üzere pnömatik matkaplar geliştirilmiştir. Pnömatik matkaplarda darbe, iki disk sürtünmesiyle değil, basit anlatımla bir borunun içinde boşta gezen bir çekiç, ve bu çekici, oluşturduğu hava emme-basma özelliğiyle hareket ettirip matkap ucuna vuran bir piston yardımıyla oluşturulur.
Bu da ilginizi çekebilir: Türkiyede satılan en iyi bahçe traktörleri
Darbeli vidalama nedir, nasıl çalışır?
Darbeli matkaplarda beton delerken betona direk olarak etki etmesi için, ucu deliğin içine doğru iten darbe, darbeli matkaplarda bu şekilde çalışmıyor. Akülü matkaplarda mevcut olan tork özelliğinin de darbeli vidalama makinelerinin çalışma prensipleriyle hiçbir bir benzerliği yok. Akülü matkaplardaki tork, genellikle 1-20 arası seviyelerde seçim sunmakta ve mevcut tork ayarındaki dayanım gücüne geldiğinde, motoru zorlamadan, motorla mandreni ( matkap ucunun takıldığı noktayı ) birbirinden ayırarak, gücü boşa çıkarma işi görüyor.
Şarjlı Darbeli vidalama alertlerinde ise, cihazın kendisi ebat olarak daha küçük görünse de sahip olduğu mekanizmanın avantajıyla boyundan büyük işler yapabilmekte. Darbeli vidalamada alet, darbeli matkabın aksine darbeyi dikey olarak deliğe doğru değil, dönüş yönüne doğru yapmakta.
Patlayan lastiği değiştirmek için bijon anahtarını vidanın başına geçirdiğinizi ve bir türlü döndüremediğinizi hayal edin. Buraya kadar olan iş, akülü matkabın vidalarken yaptığı işle aynı. Şimdi o bijon anahtarının ucuna çekiçle vurarak vidayı gevşetmeye çalışalım. İşte darbeli vidalama da tam olarak bunu yapmakta.
Gelişen teknolojiyle bu darbeli matkapların, “Hydraulic Oil Impulse Impact Driver“, yani hidrolik yağla çalışan darbeli modelleri de çıkmış durumda. Bu türün amacı da, metalin metale çarpmasını ortadan kaldırarak daha sessiz, daha az titreşimli ve daha uzun ömürlü olmasını sağlamak.
Darbeli vidalama ilk çalışmada tıpkı normal şarjlı matkaplar gibi vidayı döndürmekte. Ancak vida dönmekte zorlanmaya başladığı andan itibaren, mekanizmanın içinde bulunan yay gerilmeye ve bu nedenle metal dönüş yönünde altındaki vidaya bapğlı olan kısma çarparak dönmeye zorlamakta.
Bu işleyiş sayesinde darbeli vidalama aletleri, akülü matkapları geride bırakan 220 Nm gibi inanılmaz tork değerlerine sahip olabilmekte. Eğer vidalama işleriniz çoksa ve güçlü bir şarjlı tornavida ihtiyacınız varsa, size kesinlikle darbeli vidalama tavsiye etmek durumundayım. Bu darbeli tornavidaların yaptığı işler gerçekten boylarından büyük.
Akülü darbeli vidalama aletlerinin dezavantajları da, kullanması oldukça konforlu ve elinizin altında inanılmaz güçlü bir ekipman bulundururken, tam anlamıyla ayarında kullanmayı başaramazsanız, vida başını koparabilmesi, yıldız uçları kırabilmesi ya da vida yatağını rahatça yalama yapabilmesi olmakta. Size ulaştırdığı gücü daha rahat anlayabilmek için aşağıdaki kısa videoya bir göz atarsanız darbeli vidalamanın ve şarjlı matkabın farkını rahatlıkla anlayabilirsiniz.
Peki şarjlı matkap mı darbeli vidalama mı?
Şarjlı matkap ve darbeli vidalama nasıl çalışır yukarıda anlatmaya çalıştık. Yani, netice itibariyle günlük işlerinizde her türlü tamirat işlerinde akülü matkap-vidalama aletinin olması işlerinizi her manada görecektir. Ancak devamlı vidalama işleriyle uğraşan bir profesyonelseniz ve kullandığınız vida ebatları da büyükse, darbeli vidalama aletinin takımınızda olması, hem sahip olduğunuz akülü matkabın ömrünü uzatacak, hem de bundan çok daha önemlisi iş zamanınızı önemli ölçüde azaltacaktır.
En iyi darbeli vidalama hangisi?
Marka vermek bu konuda zor. Ama en kaliteli ve bilinen firmalar bu konuda elbette en iyileri olacaklardır. En iyi darbeli vidalamayı tavsiye etmek istesek, Bosch Profesyonel, AEG, Dewalt, Makita, Metabo, Milwaukee bu alanda üretilenlerin en iyileri diyebilirim. Bu kadar fazla bütçe ayıramayacaksanız ve amatör işlerde kullanmayı planlıyorsanız daha uygun fiyata satılan markalara yönelebilirsiniz.
Görseller: Quora, Fairyhandman
220nm tork mu? Ulan benim Honda civic 150nm