12 Maddede Sanat Terapisi Nedir, Ne İşe Yarar? Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Günümüzün sürekli değişen hızlı akışında, birçok işe ayak uydurmaya çalışıyoruz. Üstelik bu durum bizim ülkemizde daha uzun çalışma saatleri, mobbing, daha yoğun iş gibi sebeplerle diğer ülkelere kıyasla daha fazla.
Bu nedenle gün boyunca bilinçli veya bilinçsiz olarak stres ve kafa karışıklığı ile uğraşıyoruz.
E hal böyle olunca çeşitli psikolojik sorunlarla karşılaşmak kaçınılmaz hale geliyor. Bu noktada daha önceden duymuş olduğum, sonra meraktan üzerine daha da yoğunlaştığım bu konuyu detaylarıyla araştırdım ve sizlerle paylaşmak istedim.
Sanat terapisi, yukarıda söylediğim bu sorunları ve çeşitli zihinsel sağlık sorunlarını ele almak için son zamanlarda çok ilgi görmeye başlayan bir konu.
Bunu akılda tutarak, bu tedavinin stres seviyemizi düşürüp düşürmediğini ve sıkıcı günlük rutinlerden bizi kurtarıp kırtarmadığını çok merak ediyorum.
Neyse, hadi sanat terapisinin ne olduğuna ve kimlerin kullanabileceğine, hangi hastalıklara iyi geldiğine gelin beraberce bakalım.
Okuyabilirsiniz: Salisilik Asit Nedir Ne İşe Yarar?
Sanat terapisi nedir?
Psikolojik bozuklukları tedavi etmek ve ruh sağlığını geliştirmek için sanatsal yöntemlerin kullanılması sanat terapisi olarak bilinmekte.
Sanat terapisi, yaratıcı ifadenin iyileştirilmesi, zihinsel rahatlığın ve dinginliğin teşvik edebilebilmesi fikrine dayanan bir teknik olarak uygulanmakta.
İnsanlar binlerce yıldır iletişim ve kendini ifade etme kadar, şifa için de sanata güveniyorlar. Ancak bir çok dünya ülkesinde sanat terapisi 1940’lara kadar resmi olarak kabul gören bir program olmaya başlamamış.
Doktorlar, akıl hastalığıyla yaşayan bireylerin kendilerini genellikle çizimlerde ve diğer sanat eserlerinde ifade ettiklerini ve bunun da birçok kişinin sanatın bir iyileştirme stratejisi olarak kullanımını keşfetmesine yol açtığını belirtiyor.
O zamandan beri sanat, terapötik alanın önemli bir parçası haline geldi ve artan bir hızda bazı değerlendirme ve tedavi tekniklerinde kullanılmakta.
Sanat Terapisi, bilişsel ve duyusal-motor işlevleri geliştirmek, benlik saygısını ve öz farkındalığı teşvik etmek, duygusal dayanıklılığı geliştirmek, iç görüyü teşvik etmek, sosyal becerileri geliştirmek, çatışmaları ve sıkıntıları azaltmak ve çözmek ve toplumsal ve ekolojik değişimi ilerletmek için kullanılmakta.
Daha geniş tanımı
Sanat Terapisi, psikoterapötik bir ilişki içinde aktif sanat yapımı, yaratıcı süreç, uygulamalı psikolojik teori ve insan deneyimi yoluyla bireylerin, ailelerin ve toplulukların yaşamlarını zenginleştiren bütünleştirici bir ruh sağlığı ve insan hizmetleri mesleğidir.
Sanat terapistleri, geniş bir uygulama yelpazesinde her yaştan insanla çalışan yüksek lisans düzeyinde klinisyenlerdir.
Etik standartlar ve uygulama kapsamı tarafından yönlendirilen eğitimleri ve bunun yanında gözetimli eğitimleri, çeşitli ortamlarda farklı topluluklarda kültürel olarak yetkin bir şekilde çalışmaya hazırlar.
Bireylerin değerlerini ve inançlarını onurlandıran sanat terapistleri, tıbbi ve zihinsel sağlık sorunlarıyla mücadele eden kişilerin yanı sıra duygusal, yaratıcı ve ruhsal gelişim arayan bireylerle de çalışır.
İlginizi çekebilir: Güneş Kremi D Vitaminini Engeller Mi?
Sanat terapisi, bütünleştirici yöntemler aracılığıyla zihni, bedeni ve ruhu tek başına sözel ifadelerden farklı şekillerde meşgul ve aktif tutar.
Kinestetik, duyusal, algısal ve sembolik fırsatlar, dilin sınırlamalarını aşabilen alternatif alıcı ve ifade edici iletişim biçimlerinin gelişmesini ve iyileşmesini teşvik eder.
Görsel ve sembolik ifade, deneyime ses verir ve bireysel, toplumsal ve sosyal dönüşümü güçlendirir.
Sanat terapisi çocukların, ergenlerin ve yetişkinlerin duygularını keşfetmelerine, benlik saygısını geliştirmelerine, bağımlılıkları yönetmelerine, stresi azaltmalarına, kaygı ve depresyon belirtilerini iyileştirmelerine yardımcı olur. Ayrıca daha ileri gitmek gerekirse fiziksel bir hastalık veya sakatlıkla başa çıkabilmek için de kullanılmakta.
Sanat terapistleri, özel danışmanlıklarda, hastaneler, sağlık merkezleri, ıslah kurumları ve diğer toplum kuruluşları dahil olmak üzere çeşitli ortamlarda bireylere, çiftlere ve gruplara başarılı şekilde ıugulanmakta.
Sanat terapisinin başarılı olması için herhangi bir sanatsal yetenek gerekli değildir, çünkü terapötik süreç işin sanatsal değeri ile ilgili değil, daha çok yapılan yaratıcı seçimler ile danışanın iç hayatı arasındaki ilişkileri bulmakla ilgilidir.
Sanat eseri, hatıraları yeniden uyandırmak ve bilinçaltından gelen mesajları ve inançları açığa çıkarabilecek hikayeler anlatmak için bir sıçrama tahtası olarak kullanılabilir.
Sanat terapisini kimler alabilir?
Çoğunlukla herkes bu terapiyi kullanabilir. İletişim kurmanın ve kendini ifade etmenin birçok yolunun olduğu bir dünyada, dışavurumcu sanat terapisi sadece bir diğer yöntem.
Sanat terapisi ile diğer iletişim biçimleri arasındaki en büyük farklardan biri, diğer iletişim biçimlerinin çoğunun, bir iletişim aracı olarak sözcüklerin veya dilin kullanımını ortaya çıkarmasıdır. Çoğu zaman, insanlar maalesef kendilerini bu sınırlı aralıkta ifade edemezler.
Terapi olarak sanatın güzelliklerinden biri, kişinin duygularını herhangi bir sanat türüyle ifade edebilmesidir.
Etkileyici terapilerin başka türleri (örneğin sahne sanatları) olsa da, burada tartışıldığı gibi dışavurumcu sanat terapisi tipik olarak resim, çizim, fotoğraf, heykel veya çeşitli diğer görsel sanat ifadesi türleri gibi daha geleneksel sanat biçimlerini kullanır.
Sanat Terapisi Neye Yardımcı Olabilir?
Sanat terapisi hangi hastalıklara iyi gelir sorusu aslında bu konunun en çok merak edilen sorusu. Bu terapi, çok çeşitli zihinsel bozuklukları ve psikolojik sıkıntıları tedavi etmek için kullanılmakta.
Çoğu durumda, grup terapisi veya bilişsel-davranışçı terapi (CBT) gibi diğer psikoterapi teknikleriyle de birlikte kullanılabiliyor.
Sanat terapisinin tedavi etmek için kullanılabileceği bazı durumlar şunlar:
- Yaşlanmayla ilgili sorunlar,
- Endişe durumları (kaynak)
- Kanser (kaynak)
- Depresyon
- Yeme bozuklukları,
- Duygusal zorluklar,
- Aile veya ilişki sorunları,
- Tıbbi durumlar,
- Diğer tıbbi sorunlarla ilişkili psikolojik belirtiler,
- Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB),
- Psikososyal sorunlar,
- Stres,
- Madde kullanım bozukluğu,
- Alzheimer,
- Astımı olan çocuklar,
Yaratıcı Terapi Türleri
Bu tedavi uygulaması, akıl hastalığının tedavisinde kullanılan tek yaratıcı sanat türü değildir. Diğer yaratıcı terapi türleri şunları içermekte
- dans terapisi,
- drama terapisi,
- dışavurumcu terapi,
- Müzik terapisi,
- yazma terapisi.
Terapide kullanılan teknikler neler?
Sanat terapisinin amacı, insanların kendilerini ifade etmelerini keşfetmelerine yardımcı olmak için yaratıcı süreci kullanmak ve bunu yaparken kişisel iç görü kazanmanın ve yeni başa çıkma becerileri geliştirmenin yeni yollarını bulmak olduğunu belirtmiştim.
Sanatın yaratılması veya takdir edilmesi, insanların duyguları keşfetmelerine, öz farkındalık geliştirmelerine, stresle başa çıkmalarına, öz saygıyı artırmalarına ve sosyal beceriler üzerinde çalışmalarına yardımcı olmak için kullanılır.
- Kolaj,
- Boyama,
- Karalama ve karalama,
- Resim çizme,
- parmak boyama,
- Tablo,
- Fotoğrafçılık,
- Heykel,
- Kil ile çalışmak.
Danışanlar, sanat yaratırken, yaptıklarını ve kendilerini nasıl hissettirdiğini analiz edebilirler. İnsanlar sanatlarını keşfederek düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını etkileyebilecek temaları ve çatışmaları arayabilirler.
İlginizi çekebilir: Hiponatremi Nedir? (Su Zehirlenmesi) Belirtileri Nelerdir? Risk Altında mısınız?
Sanat terapisinden ne bekleyebilirsiniz?
Herhangi bir terapi türünde olduğu gibi, ilk seansınız terapistle neden yardım bulmak istediğinizi konuşmaktan ve terapistin neler sunabileceğini öğrenmekten oluşacaktır.
Birlikte, bir tür sanat eseri yaratmayı içeren bir tedavi planı hazırlayacaksınız. Bir kez yaratmaya başladığınızda, terapist bazen siz çalışırken, müdahale veya yargılama olmaksızın sürecinizi gözlemleyebilir.
Bir sanat eserini bitirdiğinde, ve bazen hala üzerinde çalışırken, terapist size sanatsal sürecin gidişatı hakkında nasıl hissettiğiniz, sanat eserinizi yaratmanın kolay veya zor olan yönleri ve hangi düşüncelerle ilgili sorular soracaktır.
Genel olarak, terapist herhangi bir gözlem yapmadan önce deneyimlerinizi ve duygularınızı size soracaktır.
Sanat Terapisi Nasıl uygulanır?
Sanat terapisi, kendilerini ve kişiliklerini iyileştiren veya daha derin bir anlayış arayanlar için sanatsal yaratım yoluyla kendini ifade etmenin terapötik değere sahip olduğu inancına dayanıyor.
Amerikan Sanat Terapisi Derneği’ne göre, sanat terapistleri, renk, doku ve çeşitli sanat ortamlarının terapötik süreçte oynayabileceği rolleri ve bu araçların kişinin düşüncelerini, duygularını ve psikolojik eğilimini ortaya çıkarmaya nasıl yardımcı olabileceğini anlamak için eğitim almış insanlar olarak tanımlanmaktadır.
Sanat terapisi, psikoterapiyi ve bazı görsel sanat türlerini spesifik, bağımsız bir terapi biçimi olarak bütünleştirir, ancak aynı zamanda diğer terapi türleriyle de birlikte kullanılır.
Sanat terapistleri kimlerdir?
Ülkemizde de geçerli olmak üzere sanat terapistleri, geniş bir uygulama yelpazesinde her yaştan insanla çalışan üst düzey klinisyenlerdir.
Etik standartlar ve uygulama kapsamı tarafından yönlendirilen ve denetlenen eğitimleri, çeşitli ortamlarda farklı topluluklara kültürel açıdan yetkin bir şekilde çalışmaya hazırlar.
Bireylerin değerlerini ve inançlarını yücelten sanat terapistleri, tıbbi ve zihinsel sağlık sorunlarıyla mücadele eden insanlarla olduğu kadar duygusal, yaratıcı ve ruhsal gelişim arayan bireylerle de çalışır.
Sanat Terapisti Ne Yapar?
Sanat terapisti olmak için çeşitli gereksinimler ve başka bir kişinin durumunun genel bir değerlendirmesinden tutun, ciddi hastalıklara yardım için tedaviye kadar her şey için sanatı bir sıçrama tahtası olarak kullanma konusunda usta oldukları anlamına gelen sertifikalar vardır.
Sanat terapistleri her yaştan, cinsiyetten, inançtan vb. insanlarla çalışabilir. Bir bireye, bir çifte, bir aileye veya bir grup insana yardım edebilirler ve duruma bağlı olarak, klinik ekip olarak birlikte çalışan çok sayıda terapist olabilir.
Sanat terapistleri, genellikle sanat ve yaratıcı süreç yoluyla ifade edilen sözel olmayan sembolleri ve metaforları, genellikle kelimelerle ifade edilmesi zor olan kavramları kavramak için eğitilirler.
Bu süreç sayesinde birey, sanat terapisinin etkilerini ve yapılabilecek keşifleri gerçekten görmeye başlar.
Sanat terapileri nerelerde yapılır?
Sanat terapistleri, farklı ortamlarda bireyler, çiftler, aileler ve gruplarla çalışan kişiler demiştik. Bu çalışmalarını sürdürebilecekleri yerler şuralardır:
- Hastaneler,
- Okullar,
- Engelli ve gazi tedavi klinikleri,
- Psikiyatri ve rehabilitasyon tesisleri,
- Toplum klinikleri,
- Toplum kuruluşları,
- Kriz merkezleri,
- Adli kurumlar,
- İleri yaş insanların bulunduğu noktalar,
- Özel ruh sağlığı klinikleri,
- Sanat stüdyoları,
- Kolejler ve üniversiteler,
- Islah tesisleri,
- İlkokullar ve liseler,
- Evsiz barınakları,
- Hastaneler,
- Özel terapi yerleri,
- Yatılı tedavi merkezleri,
- Sağlıklı yaşam merkezleri,
- Kadın sığınma evleri gibi…
İlgilenebilirsiniz: 2022’de Sağlıklı ve Hızlı Kilo Almanın En Etkili Yolu | Kilo Almak İstiyorsanız İşte En Etkili Yiyecekler
SSS – Sanat Terapisi
Sanat terapisine başlamak için sanatsal bir yetenek gerekli mi?
Hayır. Sanat terapisine katılmak için kişilerin sanatsal yeteneğe veya özel bir yeteneğe sahip olmaları gerekmez ve çocuklar, gençler ve yetişkinler dahil her yaştan insan yararlanabilir. Bazı araştırmalar, yalnızca sanatın varlığının zihinsel sağlığı artırmada rol oynayabileceğini öne sürüyor
Sanat terapisi ve diğer sanat dersleri aynı şey mi?
İnsanlar genellikle bir terapi seansının her hangi bir sanat dersinden nasıl farklı olduğunu merak eder. Bir sanat sınıfının öğretme tekniğine veya belirli bir bitmiş ürün yaratmaya odaklandığı yerde, sanat terapisi daha çok danışanların kendi iç deneyimlerine odaklanmasına izin vermekle ilgilidir.
Sanat yaratırken, insanlar kendi algılarına, hayal gücüne ve duygularına odaklanabilirler. Müşteriler, dış dünyanın ifadesi olan bir şey yapmaktan çok, kendi iç dünyalarını ifade eden sanat yaratmaya teşvik edilir.
Herkes sanat terapisi alabilir mi?
Bu tedavi yöntemini herkes yapabilse de herkes için değildir. Şöyle ki, sanat terapisinin başarılı olması için yüksek düzeyde yaratıcılık veya sanatsal yetenek gerekli olmasa da, yaratıcı veya sanatsal olmadığına inanan bir yetişkin, sürece karşı dirençli veya şüpheci olabilir. Bu da terapinin başarısız olmasına neden olabilir.
Ayrıca, bu terapinin her türlü ruh sağlığı durumu için etkili olduğu bilimsel olarak bulunamamıştır. Örneğin, bir meta-analiz, sanat terapisinin şizofreninin pozitif veya negatif semptomlarını azaltmada etkili olmadığını göstermiş.
Dışavurumcu sanat terapisi nedir?
Dışavurumcu sanat terapisi, bireyin çeşitli materyaller kullanarak sanat yoluyla yaşamakta oldukları duygularını ifade etmelerine yardımcı olan bir yoldur. Dil bilgi ve becerisi gerektirmediği için özelikle küçük çocukların daha rahat etmelerinde oldukça yardımcı olan bir tedavi yöntemidir.
Sanat psikolojisi ne demek?
Sanat psikolojisi, sanat ve psikolojisi arasındaki ilişkiyi inceler.
Terapi Nedir?
Terapi, psikiyatristler, psikologlar, sosyal hizmet uzmanları veya bu işin eğitimini almış lisanslı danışmanlar gibi çeşitli eğitimli profesyonellerden herhangi biri tarafından sağlanan ve bireylerin, çiftlerin veya ailelerin karşılaştığı yaşam seçimlerini ve zorlukları, duygu ve düşüncelerini, değer yargılarını, inançlarını, incelemeyi ve bunlara ilişkin iç görü kazandırmayı, farkındalık oluşturmayı amaçlayan bir süreçtir.