N95, FFP3 ve Diğerleri – Coronavirüs İçin Kullanabileceğiniz En İyi Maskeler
Korona virüs için en iyi maske hangisi? Piyasada bulunan N95 ve FFP3 gibi yüksek korumalı maskeler mi yoksa cerrahi maskeler mi?
Haberlerde sadece Japonlardan bol bol gördüğümüz ama bizim hiç yapmadığımız bir eylem olan maske takma işi… Hatta biraz daha abartalım, mesleği tozlu ve zehirli ortamlarda çalışmayı gerektirip takması zorunlu olanlarımız bile takmaz.
Ama bu sene Çin’den çıkıp dünyaya yayılan Coronavirüs nedeniyle hemen hepimiz artık maskelerin ne işe yaradığını biliyoruz. Hatta bunu daha ileri bir seviyeye atlatıp maskelerin de kendi içinde çeşit çeşit olduklarını öğrendik. Peki Corona virüs’ten korunmak için hangi maskeyi takmalısınız?
Maskeler yüzü tamamen kaplayan ya da sadece solunum bölgesini kapatan (doğru kullanılabilirse) şekilde piyasada bulunmakta ve çeşit çeşit görevlerde kullanılmakta. Aslında bir çok alanda da kullanılması insan sağlığı açısından zorunlu.
Maden ocaklarından yemek sektörüne, tarımda ilaçlama yapmaktan tıp alanında kullanılma odaklı çeşit çeşit maskeler bulunmakta.
Kıştan bahara, sonbahardan kışa geçerken, havanın soğuduğu, insanların daha hassas olduğu dönemlerde de havadaki mikroplar daha kırılmamışken yayılan viral rahatsızlıkları önlemek için kullanılanları da şu an ilgilendiğimiz kısmı.
En iyi maske hangisi?
Tek kullanımlık cerrahi maskeler daha çok tükürük gibi büyük partiküllerin ağzınıza girmesini engellerken, daha yüksek filtreleme özelliği olan N95 ibareli solunum maskeleri sizi havadaki hastalıklardan yani havada asılı kalan virüslerden de koruma konusunda çok daha etkili olmakta. Yine de bu maskelerin her ikisi de sizi viral bir enfeksiyondan korumada yardımcı olabilir.
Ayrıca eğer okumadıysanız bu da ilginizi çekebilir: Mısır ekimi öncesi toprak hazırlığı nasıl yapılır?
Tüm dünya seferber olunca, bizi de saran Coronavirüs endişesi insanların maskelere akın etmesine, hem eczanelerde hem de intenet satışlarında stokların zora girmesine neden oldu. An itibariyle lokal eczanelerde durumun ne olduğunu bilmesek de N11, Hepsiburada gibi yerlerde maskeler satışta.
Viral enfeksiyonları önlemede havada asılı mikro boyuttaki partikülleri filtreleme işinde elbette bir Amerikan standart birimi olan N95 özellikli maskeler çok önemli. Ancak dediğimiz gibi, stoklar zora girdi ve tükendiyse de bundan daha düşük filtreli olsa bile yakın olanları da işinizi görmede oldukça fayda sağlayabilir, hatta kullan-at olan cerrahi yüz maskeleri, çok daha az filtreleme özelliği olan maskeler dahi, karşıdakinin konuşurken ya da öksürürken ağzından çıkabilecek bir tükrük taneciğinin sizin yüzünüze temasını engelleme anlamında faydalı olabilir. Hiç yok olmasında çok daha faydalı olabilir.
Cerrahi yüz maskesi
Dişçilerden bildiğimiz cerrahi yüz maskeleri, çoğunlukla sağlık uzmanları tarafından kullanılan ve karşıdaki şahısın ağız sıvıları kendi ağızlarına sıçramasını önlemek için takılan maskeler. Oldukça gevşek bir yapıya sahiptirler ve havadaki partiküllerin rahatça içeri girmesine izin verirler. Doğu Asya ülkelerinde insanlar kendilerini duman ve solunum yolu hastalıklarından korumak için genellikle yüz maskeleri takarlar, ancak bu maskeler havadan küçük parçacıkları engellemek için tasarlanmamıştır.
Bir yüz maskesinin ana amacı, hasta bir kişinin hapşırma veya öksürme esnasında çıkan ağız sıvısının sizin ağzınıza veya burnunuza girmesini önlemektir. Maske kullanmak, hasta olan biriyle yakın temas halinde olmanız durumunda sizi hastalığa karşı koruyabilir ya da kendi hastalığınızı başka birine yaymanızı önlemeye yardımcı olabilir. Yüz maskeleri ayrıca elden ağza viral bulaşmaları önlemeye yardımcı olabilir, çünkü birini takarken kendi ağzınıza doğrudan dokunamazsınız. Bununla birlikte, virüs uzmanları, cerrahi yüz maskelerinin havadaki virüslerin vücudunuza girmesini engelleyemediğini söylemekte.
Yüksek filtreleme özellikli N95 maskeler
Bunu başarabilmek için görünüşte benzer olsa da farklı bir maskeye, yüzün etrafına takılmış sıkı bir koruyucu cihaza ihtiyacınız olacak. Bu maskelerden kasıt ise, adını havadaki küçük parçacıkların en az % 95’ini engellediği gerçeğinden alan N95 kodlu solunum maskeleridir. Piyasada birkaç marka N95 özellikli solunum maskeleri üretmekte ve bunlar farklı boyutlarda ve şekillerde pazarlanmakta. Coronavirüs’ün solunum yoluyla size bulaşmasını %95 önleyebilmek için (doğru takıldığında) bir maske satın almak istiyorsanız şayet, ürün ambalajında “N95” ibaresi yazdığından emin olun – bazı maskeler ya yukarıdaki gibi cerrahi özellikte ya da daha çok filtreleme yapan ama N95 kadar olmayan maskeler olacaktır.
N95 filtreli maskeler, maskelerin içinde en koruyucu olanı. Ancak, toplu taşımada giderken veya kalabalık alanlara bulunduğunuz sırada diğer bireylerin öksürüklerinden ve hapşırıklarından korunmanıza yardımcı olması için cerrahi maskeler de giyilebilir.
Resimde de gördüğünüz gibi farklı amaçlar için için üretilmiş farklı şekillerde ve boyutlarda,
- gözler dahil tam yüzü kaplayan,
- sadece ağız tarafını kapatan uzun süreli kullanımlı
- kullan at türü bez maskeler,
olmak üzere çeşitli maskeler mevcut. Bu maskeler uzun süre kullanılım amacıyla yapılmış ve filtreleri değiştirilebilen maskelerden, bizim bahsettiğimiz bez görünümlü olanı, daha çok kısa süreli kullanım için yapılmış ve kullanımı ve muhafazası oldukça kolay. Hepsinin de kullandığı filtreleme özellikleri ortak, yani en aşağıda göreceğiniz AB ya da ABD standartlarına uymaları gereken filtreler.
N95 maskelerini ideal şekilde takmak, takılı tutmak zor. 3M’in bu yüzden hazırladığı aşağıdaki videoyu izlediğinizden veya yüzünüze nasıl oturtacağınıza dair uygun bir kılavuzu kontrol ettiğinizden emin olun.
Bunun yanı sıra, erkekler maske kullanımı konusunda daha da risk altında. N95 maskenin tam işlevini görebilmesi ve nefesi güvenli hale getirebilmesi için erkeklerin aşağıdaki gibi sinekkaydı tıraş olmuş olmaları gerekmekte.
Bunun cevabı evet, ancak kesin etkiyi tanımlamak zor. Çalışmalar, viral hastalıkların önlenmesinde oldukça etkili olduklarını, ancak sadece maskeleri doğru şekilde giyen insanlarda başarılı olduğunu göstermiştir.
N95 maskelerinin tıp uzmanı olmayan, sıradan vatandaş tarafından kullanılması zor ve üşendirici bir durum olabilir, çünkü günlük yaşamda gün boyu maskeyi tam standartlara uygun yüzde tutabilmek zordur. Maskenin içi belli bir süreden sonra sıcak ve havasız hale gelir, genelde kullanıcı bu yüzden maske daha bir işe yarayamadan önce çıkarır atar.
Başka bir çalışma ise, solunum maskelerinin viral enfeksiyonları önlemede yardımcı olduğunu, ancak sadece sık sık el yıkama ile birleştirildiğinde yardımcı olduğunu gösterdi.
Otorite kurumlar tarafından onaylanmış bir N95 maskesi, viral hastalık şansınızı azaltabilir, ancak yalnızca doğru kullanırsanız. Ayrıca, ellerinizi sık sık yıkamak, gün içinde gözlerinize, ağzınıza veya burnunuza dokunmamak ve hasta insanlardan kaçınmak gibi diğer sağduyulu önleyici tedbirlere de devam etmek oldukça önemli.
Bir N95 maskesine ulaşamıyorsanız, cerrahi bir yüz maskesi de yeterli olabilir, en azında hiç olmamasından daha iyi olacaktır. Bununla birlikte, yukarıda yazdığımızı tekrar edecek olursak, cerrahi yüz maskesi takarsanız havadaki virüslere karşı daha az koruma elde edersiniz. uzmanlara göre burnunuza ve ağzınıza bir fular veya başka bir pamuk lifi sarmanın da az da olsa işe yarabilir.
Yeni koronavirüs resmi olarak SARS-CoV-2 olarak adlandılmakta ve hem soğuk algınlığı hem de ölümcül SARS’ı içeren bir grup koronavirüs’ün yeni versiyonu. Bu yeni virüs, öksürme, hapşırma veya hasta bir kişiyle temas yoluyla bulaşmakta.
Bu nedenle, aynı mantık hala geçerliliğini korumakta – maske doğru giyilirse ve diğer virüs önleme yöntemleriyle birleştirilirse, hastalığa yakalama riskinizi azaltmaya oldukça yardımcı olabilir.
Yüz maskelerinin sağlık çalışanları veya yeni enfekte olmuş, koronavirüs’e sahip bir kişi ile ilgilenen herkes tarafından mutlaka giyilmesi gerekir.
N95 maske nasıl satın alınır?
N95 maskelerinin bulunması gün geçtikçe zorlaşmakta. Zaten daha önceden var olan birçok marka pazardan ayrılmış. Ülkemizde satışta bulunan maskeleri öncelikle yakınlardaki eczanelerden bakabilir, ya da N11, Hepsiburada gibi sitelerden de tedarik edebilirsiniz. Maskeyi alırken yine bir Amerikan standartı olan NIOSH (Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü) ya da muadili AB standartı olan EN 149:2001 tarafından onaylanmış olduğundan ve 3 kuruşluk malzemeyi aşırı fiyatlara satmaya kalkan uyanıklardan da uzak durduğunuzdan da emin olun.
Görseller: atossaglik, amazon, a2isguvenligi,
