Bir zamanlar iyi bir donanım konfigürasyonuna sahip olan ancak şimdi potansiyel olarak modası geçmiş olan eski bilgisayarlarınızla, çöpe atmak yerine ne yapabilirsiniz? Size en uygun ve en hafif Linux dağıtımları 2022 yılında da hala eski bilgisayarlarınızın kurtarıcısı olabilir.
Artık yavaşlığıyla sizi çileden çıkaran, geç açılan, geç kapanan, tarayıcıda iki sekme arasında bile zor geçiş yapan, bir word dosyasını bile bin bir nazla açan bilgisayarınıza müdahale vaktinin geldiğini düşündüğünüz için bir arayışa girdiniz. Aşağıdaki listede eski bilgisayarlarda kullanabileceğiniz en iyi ve en hafif Linux dağıtımlarını listeleyeceğim.
Daha önceki yazımda da anlattığım eski bilgisayarınızı 5 kat hızlandırma yollarıyla bunu da kombine ederek, çok daha iyi bir performans alabilirsiniz.
Burada bahsedilen dağıtımlardan bazıları, yeni başlayanlar için de en iyi Linux dağıtımlarının da bir parçasıdır . Dolayısıyla, Linux evreninde yeniyseniz bir bakmak isteyebilirsiniz.
Odak noktamız eski bilgisayarlar olsa da, bu hafif Linux dağıtımlarının çoğunu nispeten yeni donanımlarda da kullanabilirsiniz. Bilgisayarınızı Linux’de video düzenleme gibi yoğun kaynak kullanımı için kullanıyorsanız, bu size daha iyi bir performans sağlayacaktır.
Listemize başlamadan önce 2022 yılının yeni gözdesi dahliaOS’u da buraya eklemek istiyorum:
dahliaOS: Google Fuchsia Temelli Benzersiz Bir Linux Dağıtımı. Çok Güzel Olmuş
Bakalım hangi hafif Linux dağıtımını kullanabilirsiniz.
Eski dizüstü ve masaüstü bilgisayarlar için en iyi ve en hafif Linux dağıtımları
Not: Liste belirli bir kritere göre sıralanmış değil, birini seçmeden önce minimum sistem gereksinimlerine bir göz atın.
1) Q4OS
32 bit sistemler için destek: Var
Q4OS, hızlı bir deneyim sunmanın yanı sıra 32 bitlik bir seçenek de sunmayı amaçlayan Debian tabanlı bir dağıtımdır. Aslında, 32 bit sistemler için en iyi seçeneklerden biridir. 32-bit sürüm için Trinity Masaüstü ve 64-bit görüntü üzerinde KDE Plazma masaüstüne sahiptir.
En iyi görünen kullanıcı arayüzünü sunmayabilir, ancak basittir ve gerçekten de eski donanımlarda hızla çığlık atmaktadır. Bunu eski bilgisayarınızda test etmek için kolayca deneyebilirsiniz.
Q4OS için Minimum Gereksinimler:
- RAM: 128 MB (Trinity Masaüstü) / 1 GB (Plazma Masaüstü)
- CPU: 300 MHz (Trinity Masaüstü) / 1 GHz (Plazma Masaüstü)
- Depolama Alanı: 5 GB (Plasma Masaüstü) / 3 GB (Trinity Masaüstü)
2) Slax
32 bit sistemler için destek: Var
Slax, Debian’a dayalı, bir USB sürücüsünde kurmadan kullanabileceğiniz, gerçekten taşınabilir, hafif bir Linux dağıtımıdır.
Bu da ilginizi çekebilir: 2022’de Bing Mi Daha İyi Google Mı? En İyi Arama Motoru Hangisi? (Hem SEO, Hem Kullanıcı İçin)
ISO dosya boyutu 300 MB’nin biraz altında. Bu da onu eski bilgisayarlar için harika bir seçenek haline getiriyor. Kullanıcı ara yüzü oldukça basit ve ortalama bir kullanıcı için önceden oluşturulmuş temel paketlerle rahatlıkla kullanılabilir. İsterseniz işletim sistemini özelleştirmeyi ve anında kalıcı değişiklikler yapmayı bile deneyebilirsiniz.
Slax için minimum sistem gereksinimleri:
- RAM: 128 MB (çevrimdışı kullanım) / 512 MB (web tarayıcısı kullanımı için)
- CPU: i686 veya daha yeni
3) Ubuntu MATE
32 bit sistemler için destek: Evet
Ubuntu MATE, eski bilgisayarlarda yeterince hızlı çalışan etkileyici bir hafif Linux dağıtımıdır. Bu özellikler MATE masaüstü – Kullanıcı arayüzü ilk başta biraz diğerlerinden farkı görünebilir ama kullanımı deneyince oldukça kolay.
Ubuntu MATE için minimum sistem gereksinimleri:
- RAM: 1 GB
- İşlemci: Pentium M 1.0 GHz
- Disk Alanı: 9 GB
- Ekran Çözünürlüğü: 1024 x 768
4) Zorin OS Lite
32 bit sistemler için destek: var
Zorin OS, Ubuntu tabanlı bir Linux dağıtımı. Xfce masaüstü ortamına sahip eski bilgisayarlar için bir lite sürüm sunuyor.
İyi bir sisteminiz varsa (çok eski olmayan), amacınıza uygun olup olmadığını görmek için normal Zorin OS’u da deneyebilirsiniz.
Zorin OS Lite için minimum sistem gereksinimleri:
- Bellek: 512 MB
- CPU: 700 MHz Tek Çekirdekli
- Disk Alanı: 8 GB
- Ekran: 640 × 480 çözünürlük
5) Xubuntu
32 bit sistemler için destek: Var
Xubuntu, hafif Xfce masaüstüne sahip olan Ubuntu’nun resmi sürümlerinden birisi.
Kullanımını oldukça kolay bulacaksınız ve eski bilgisayarlarınıza sorunsuz bir şekilde yükleyebilirsiniz. İhtiyacınız olan ISO’yu (32 bit / 64 bit) indirmek için resmi web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Xubuntu için minimum sistem gereksinimleri:
- RAM: 512 MB (1 GB önerilir)
- İşlemci: Pentium Pro veya AMD Athlon
6) Linux Mint Xfce
32 bit sistemler için destek: Evet
İyi bir donanım yapılandırmanız varsa (aşağıdaki minimum gereksinimlerde belittiği gibi), Linux Mint Xfce sürümü sahip olmak için harika bir seçenek olacaktır.
Ubuntu tabanlı bir dağıtım olsa da, bazı eski bilgisayarlar için yeterince iyi olmasını sağlayan Xfce masaüstüne de sahip. Linux Mint’in en iyi Linux dağıtımlarından biri olduğunu düşünürsek, mevcut diğer sürümleri de (Cinnamon gibi) deneyebilirsiniz.
Linux Mint Xfce için minimum sistem gereksinimleri:
- 1 GB RAM (2 GB önerilir).
- 15GB disk alanı (20GB önerilir).
- 1024 × 768 çözünürlük
7) PepperMint Os
32 bit sistemler için destek: Evet
Peppermint, üst düzey donanıma ihtiyaç duymayan bulut odaklı bir Linux dağıtımıdır. Ubuntu’ye dayanır ve size daha sorunsuz bir deneyim sunmak için LXDE masaüstü ortamını kullanır.
Başlangıçta netbook’ların web merkezli yaklaşımı göz önünde bulundurularak oluşturulan Peppermint, herhangi bir web sitesini veya web uygulamasını bağımsız bir masaüstü uygulaması olarak entegre etmek için ICE uygulamasını içerir .
Yüklemek için buradaki Kullanım klavuzu işinize yarayabilir. Peppermint OS konusuyla ilgili forum da sorunlarını giderme ve sorularınıza cevap için her türden destek de mevcut.
Peppermint OS için minimum sistem gereksinimleri:
- RAM: 1 GB RAM (önerilen 2 GB)
- CPU: Intel x86 mimarisine dayalı işlemci
- Disk alanı: En az 4 GB kullanılabilir disk alanı
8) Lubuntu
32 bit sistemler için destek: Evet (eski sürümler)
En iyi hafif Linux dağıtımları listemizde bir sonraki adım ise Lubuntu. Adından da anlaşılacağı gibi, Ubuntu ailesinin bir üyesi ancak LXDE / LXQT masaüstü ortamını kullanıyor. Ubuntu 18.10 ve üzeri sürümlerde, LXQT’yi varsayılan masaüstü ortamı olarak geliyor ve LXDE’yi önceki sürümlerinde varsayılan olarak bulabilirsiniz.
Aslında Lubuntu, Ubuntu’nün resmi dağıtımlarından biridir ve Lubuntu, Ubuntu’nun en hafif türevlerinden birisi, bu nedenle hız ve eski donanım desteği konusunda uzmanlaşmış.
Yazılım ve havuzlar aynıdır, böylece Ubuntu’da kullandığınız tüm yazılımları depolarından alırsınız. Ancak, her zaman çok fazla sistem kaynağı tüketmeyen bir uygulamayı tercih etmenizi öneririm.
Lubuntu için minimum donanım gereksinimleri:
- RAM: 1 GB RAM
- CPU: Pentium 4 veya Pentium M veya AMD K8 veya üstü
9) Linux Lite
32 bit sistemler için destek: Var(eski sürümler)
Adından da anlaşılacağı gibi Linux Lite , çalıştırmak için üst düzey donanıma ihtiyaç duymayan hafif bir Linux dağıtımıdır . Linux kullanmaya eni başlayanlar bile onu eski bilgisayarlarında kolayca kullanabilir. Linux Lite, Ubuntu LTS (Uzun Süreli Destek) sürümlerine dayanan bir OS.
Hafif bir dağıtım olmasına rağmen – bazı temel araçlarla birlikte geliyor.
Örneğin, web’de gezinmek için Firefox, e-postalar için Thunderbird, Cloud depolama için Dropbox, Müzik için VLC Media Player, ofis için LibreOffice, görüntü düzenleme için Gimp ve masaüstünüzde ince ayar yapmak için Lite ince ayarları bulabilirsiniz. (kullandığınız sürüme bağlı olarak değişebilir).
Ubuntu tabanlı olduğu düşünüldüğünde, Ubuntu eğitimlerini takip edebileceğiniz için çevrimiçi olarak bol miktarda destek ve kaynağa da sahip olmuş olursunuz.
Linux Lite için minimum donanım gereksinimleri:
- RAM: 768 MB RAM (önerilen 1 GB)
- CPU: 1Ghz işlemci
- Ekran: VGA ekran 1024 × 768 çözünürlük (önerilen VGA, DVI veya HDMI ekranı 1366 × 768)
- Disk alanı: En az 8 GB boş disk alanı
10) LXLE
32 bit sistemler için destek: Var
LXLE aslında Lubuntu LTS versiyonunun bir ürünüdür. Artık Lubuntu varsayılan olarak LXQT ile birlikte geldiğinden, LXLE, LXDE masaüstü ortamını kullanmak isteyen kullanıcılar için harika bir seçenek.
Hafif Linux dağıtımı olmasına rağmen, LXLE sezgisel bir kullanıcı arayüzüyle göz zevki sağlamaya çalışıyor. Sistem, performansı artırmak için ayarlanmış ve varsayılan olarak çok çeşitli hafif uygulamalarla birlikte geliyor.
LXLE için minimum donanım gereksinimleri:
- RAM: 512 MB (önerilen 1 GB)
- CPU: Pentium 3 (önerilen Pentium 4)
- Disk alanı: 8 GB
11) Crunchbang
32 bit sistemler için destek: Var (eski sürümler)
CrunchBang ++, CBPP veya #! ++ veya CrunchBang Plus Plus olarak da bilinir. Crunchbang ++, artık üretilmeyen Crunchbang Linux’un klonudur.
CrunchBang ++ eski bilgisayarları destekler ve sorunsuz çalışır. CrunchBang ++, minimal tasarım arayüzü ile Debian 10’u temel almaktadır.
Bunu yazarken Crunchbang ++ ‘daki varsayılan uygulamalardan bazıları Geany IDE, Terminator terminal emülatörü, Thunar Dosya Yöneticisi, görüntü düzenleme için Gimp, Viewnior resim görüntüleyici, müzik için VLC Media Player, Xfburn CD / DVD yazma yazılımı vb. .
Her kullanıcı için en iyisi olmayabilir, ancak deneyebilir ve kendiniz görebilirsiniz.
CrunchBang ++ için minimum donanım gereksinimleri:
- RAM: 1 GB RAM
- CPU: Pentium 4 veya Pentium M veya AMD K8 veya üstü
12) Bodhi Linux
32 bit sistemler için destek: Evet (eski sürümler)
Yine başka bir hafif Linux dağıtımı – Eski PC’lere ve Dizüstü Bilgisayarlara hayat veren Bodhi Linux. Bodhi Linux, minimal yaklaşımı ve düşük kaliteli donanım desteğiyle oldukça tanınır.
Önceden yüklenerek gelen pek çok şeye sahip değil – bu nedenle, ISO dosya boyutunun 1 GB’den az olduğunu görebilirsiniz.
Moksh Desktop’ın varlığı, Bodhi Linux’un eski donanım yapılandırmaları için iyi bir kullanıcı deneyimi sağlarken iyi bir seçim olmasını sağlar.
Bodhi Linux için minimum donanım gereksinimleri:
- RAM: 256 MB RAM
- CPU: 1.0 GHz
- Disk alanı: 5 GB sürücü alanı
13) AntiX Linux
32 bit sistemler için destek: Var
AntiX, Debian Linux tabanlı hafif bir Linux dağıtımıdır. Systemd içermeyen bir şey arıyorsanız , bu harika bir seçenektir.
antiX, sistemin düşük kaliteli donanımda çalışmasını sağlamak için icewm pencere yöneticisini de kullanır . Önceden yüklenmiş çok fazla yazılıma sahip olmadığı için ISO dosya boyutu 700 MB civarındadır. Etkin bir internet bağlantısına erişiminiz varsa, daha sonra istediğiniz zaman daha fazla yazılım indirip yükleyebilirsiniz.
AntiX Linux için minimum donanım gereksinimleri:
- RAM: 256 MB RAM
- CPU: PIII sistemleri
- Disk alanı: 5 GB sürücü alanı
14) SparkyLinux
SparkyLinux başka bir hafif dağıtımdır, ancak aynı zamanda modern bilgisayarları da hedefler.
İhtiyacınız olan şeye bağlı olarak – SparkyLinux’un iki çeşidi var. Biri Debian’ın kararlı sürümüne, diğeri de Debian’ın test sürümüne dayanıyor. Böylece uygun gördüğünüzü seçebilirsiniz.
Versiyonlara ek olarak, indirebileceğiniz farklı ISO sürümleri de mevcut. Örneğin, bir LXQT masaüstü tabanlı sürüm, önceden yüklenmiş öğeler içeren GameOver, LXQt 64bit, MATE 64bit, Xfce 64bit vb gibi sürümleri de mevcut.
Listedeki tüm sürümleri bulmak için indirme sayfalarına gidebilir ve “Kararlı” veya “(Yarı) Rolling” sürümlerinden birini seçebilirsiniz.
SparkyLinux için minimum donanım gereksinimleri:
- Bellek: 512 MB
- CPU: Pentium 4 veya AMD Athlon
- Disk alanı: 2 GB (CLI Edition), 10 GB (Home Edition), 20 GB (GameOver Edition)
15) Puppy Linux
32 bit sistemler için destek: Evet (eski sürümler)
Puppy Linux, bir CD / DVD / USB ile başlatılabilir.
Puppy Linux, varsayılan olarak JWM ve Openbox pencere yöneticilerini kullanır, bu da sistem kaynaklarını çok rahatlatır.
Puppy Linux hızlı olacak şekilde tasarlandığından, uygulama paketleriyle birlikte gelmiyor. Yine de bazı temel uygulamaları var. Başka bir deyişle, gerçekten eski bir bilgisayarı kullanmak istiyorsanız işinizi halledebilir.
Puppy Linux için minimum donanım gereksinimleri:
- RAM: 256 MB
- CPU: 600 Hz İşlemci
16) Tiny Core Linux
Muhtemelen, teknik olarak var olan en hafif Linux dağıtımı. Ancak, ortalama bir masaüstü kullanıcısı için tam bir Linux dağıtımı değildir.
Tiny Core, çekirdeği ve kök dosya sistemini içeren bir işletim sisteminin temel çekirdeğini içeriyor. Başka bir deyişle, bir masaüstü işletim sisteminin temelini oluşturuyor.
Sisteminin kablolu bir internet bağlantısıyla birlikte açılmasını istiyorsanız, Tiny Core kullanmaya başlayabilirsiniz. Ancak, yükler yüklemez uygun donanım desteği beklememek gerek.
Bu nedenle, Tiny Core Linux ile gerekli araçları nasıl kuracağınızı veya derleyeceğinizi bilen biriyseniz, onu tam bir masaüstü deneyimi haline getirmek için deneyebilirsiniz.
Tiny Core Linux için minimum donanım gereksinimleri:
- RAM: 64 MB (128 MB önerilir)
- İşlemci: i486DX
17) Damn Small Linux
Damn Small Linux, çok yönlü 50MB boyutunda mini masaüstü odaklı Hafif Linux dağıtımıdır. DSL, neredeyse eksiksiz bir masaüstü ve küçük bir komut satırı araçları çekirdeğine sahip. Tüm uygulamalar en iyi işlevsellik, boyut ve hız dengesi için seçilmiş durumda.
Damn Small, canlı bir CD’nin hemen dışında bir SSH / FTP / HTTPS sunucusu olarak hareket edebilir. DSL, bir kartvizit CD’sinden canlı bir Linux dağıtımı veya bir USB kalem sürücü olarak önyüklenebilir . Tüm işletim sistemini RAM’de 128MB kadar küçük ve 16MB Ram ile 486DX’e güç verecek kadar hafif çalıştırabilir.
Temel Özellikler: RAM: 256MB (64MB min) | İşlemci: i486 / AMD Min) | 32 bit ve 64 bit | Pencere Yöneticisi: Fluxbox, JWM | Damn Small Linux’u (WiKi) indirin
Sonuç
Listede sizlerle en hafif Linux dağıtımlarını paylaştık. Bu Linux dağıtımlarının çoğu, herhangi bir güçlük çekmeden eski bilgisayarlara kolayca kurulabilir. İyi bir kullanıcı deneyimi, kullanımı kolay kullanıcı arayüzü ve kararlılık eğilimindeyseniz kendinize en uygununu seçip kullanmaya başlayabilirsiniz.
Eski bir cihazda güncel tarayıcı çalıştırabilen en hafif Puppy Linux sürümü budur, hatta en mükemmel sürümdür (bence) uygulamalarıyla birlikte şuraya topladım.
BionicPup32 Lite PAE https://disk.yandex.com.tr/d/ovu0Gtr6LUjnIg
İçindeki tarayıcılar:
Chromium (sse2 li eski işlemciler için)
Son sürüme güncellenebilir Firefox 105
Pale Moon
Tarayıcılardan bir tanesiyle yaklaşık 1 gb kadar yer kaplar, 2 gb ram varsa sabit diske kurmaya gerek yoktur.
———————————————————————————————————————————————————————-
Ram 2 den daha düşükse 512 mb veya 256 mb için bu nonpae sürümü sabit diske kurabilirsiniz.
https://disk.yandex.com.tr/d/4gZ_NxHAotFlig
Guide yazan klasöre sırayla 1-2-3 diye görsel attım, gparted ile linux-swap alanı 4 gb yapmanız yeterlidir, orayı ram gibi kullanır.
Denemek isteyen olursa oyun arşivi linkini de şuraya bıraktım
https://archive.org/download/Puppy_Linux_Skami_Game_Repo
———————————————————————————————————————————————————————-
Linklerini yazmadım fakat daha hafif sürüm mevcut ”precise-light-5.7.1_plus3” Firefox 78 ile sınırlı, daha fazla güncellenemiyor. Saygılar.
Liste güzel. Külüstür bir dizüstü casper sahibiyim. Sık sık windows harici sistemler denemekteyim ancak hiçbiri tam anlamıyla işimi görmedi.
Lubuntu, Xubuntu, Linux Mint, Peppermint, Q4OS, Knoppix, Puppy Linux, Slax(açıkçası puppy ve knoppix varken slax çok sönük kalıyor), Zorin Lite, AntiX, MX Linux ve şu anda aklıma gelmeyen sayısız işletim sistemlerinin 32 bit sürümlerini denedim. sis671 ekran kartı yüzünden 640×480 çözünürlüğünden kurtulmak şöyle dursun; bazı sistemlerde 1366×768 yapmayı başardım ancak çoğunda 1024x768e mahkum kaldım. Bunun dışında hiçbir sistemde istediğim performansı alamadım. hala tarayıcı yavaş açılıyor yavaş yükleniyor, programların çoğu yavaş açılıyor. Oyun oynama işini zaten geçtim bu ekran kartıyla nes snes gba emülatörlerini kullanabilirsen öp başına koy…
Şimdi;
Windows 8.1 single language 32 bit ve yanında Lubuntu 18.04 LTS 32 bit yüklü ve bunlarda 1366×768 çözünürlüğünde görüntü almayı zor da olsa başardım. Taşınabilir olarak da Knoppix 9.1 32 bit ve Puppy linux fossapup 64 bit kullanmaktayım bunlarsa 1024×768 çözünürlüğüne saplanmış durumda. Bilgisayar genel özellikleri şu şekilde:
3gb ram
256 mb paylaşımlı sis 671/771 ekran kartı
250 gb hdd hard disk
Çift çekirdekli 64 bit destekli intel işlemci
bilmiyorum başka denemelik bir şey kaldı mı ama her türlü fikre açığım. (Windows 7 önermeyin onun da çoğu sürümü bu bilgisayarda denendi sonuç aynı)
Nerdeyse sendeki donanımın aynısından yazıyorum
Şu linkteki
https://www.ubuntuupdates.org/package_metas?exact_match=1&q=firefox
Değerli PPA (Personal Package Archive) geliştiricileri Xenial için Firefox paketlemeye devam ettiği sürece
Mint Sylvia 18.3 XFCE i686 gibi dağıtımlar birkaç yıl daha idare eder.
https://mirrors.edge.kernel.org/linuxmint/stable/18.3
Şurdaki
https://mirrors.edge.kernel.org/linuxmint/stable/17.3/
14.04 Trusty Tahr tabanlı Mint 17.3 sürümünü 2022 de halen kullanan var, Mint kraldır.
*Debian 9 Stretch tabanlı Sparky 4.13 nonpae kurabilirsin
https://sourceforge.net/projects/sparkylinux/files/base/sparkylinux-4.13-i686-minimalgui.iso/download
https://sourceforge.net/projects/sparkylinux/files/lxde/sparkylinux-4.13-i686-lxde.iso/download
APTus adında harika bir uygulama menüsü var Sparky’nin.
Masaüstüne gerek yok dersen ramden tasarruf oluyor, sadece kısayol atılmıyor.
MinimalGUI olanı kurup sonradan APTus > Desktop yazan yerden grafik ortamlardan birini seçebilirsin, sonraki açılışta hazır.
LXDE tavsiyedir.
*Debian 9 Stretch tabanlı MX Linux 17.1 XFCE
Firefox 91 ESR ve Chromium 73.0.3683.75 kurabilirsin
*Yine Debian 9 tabanlı Emmabuntüs DE2-1.06 XFCE var
https://distrowatch.com/table.php?distribution=emmabuntus
https://sourceforge.net/projects/emmabuntus/files/Emmabuntus%20DE2/Images/1.06/emmabuntus-de2-i686-stretch-1.06.iso/download
şurda görebileceğin gibi Chromium sse2 li sürümde. Yanına yine Firefox 91 ESR kurabilirsin.
*Puppy denedim demişsin ama https://archive.org/details/bionicpup3219.03k3.18.138nonpae
BionicPup32 nonpae var burda, birde bunu dene. https://sourceforge.net/projects/ubuntuzilla/files/mozilla/apt/pool/main/f/firefox-mozilla-build/ Firefox 77.deb gibi dosyalar uyumlu, sse3 lü de olsa şurdaki https://sourceforge.net/projects/lxpup/files/Other/LxPupSc/browsers/ en güncel tarayıcılarda ram içinde güzel çalışıyor, cihaz çok eskiyse hddye kurabilirsin ama aynı performansı vermez, Puppy Frugal ramin içinde takla atar, kraldır. Şurdaki dostumuz da güzel bir arşiv yapmış, arada bir güncelliyor sağolsun https://archive.org/download/Puppy_Linux_Skami_Browser_Repo
*TinyCore yi hdd ye kurmuşluğum var, iyidir hızlıdır, boş tuval gibidir.
*Slax bir ara Debian olmuştu hafif kasıntı çalıştı, tekrar Slackware’e döndü, o da iyidir.
*Antix tam fakir dostudur, 19.3 favorim.
*Q4OS iyidir güzeldir, ram 4 üzeriyse KDE Plasma tavsiyedir, janjanlıdır.
Sparky 4.13 LXDE üzerinde sse2 li Chromiumdan yazıyorum, Firefoxu şurdaki https://ftp.mozilla.org/pub/firefox/releases/104.0/linux-i686/tr/ direkt kurmadan kullanıyorum, tar.bz2 yi bir klasöre çıkartmıştım, normal güncelleniyor.
Debian 9 içindeki sse2 li Chromium 73 veya güncel Firefox ile yewtube 720p oynatır
VLC ile 720p rahat ama 1080p belki, oyun falan geç en fazla bunlar yapılabilir.
Debian 9 ve 10 sürümleri, DualCore veya PIII dengi cihazlar için son 32 bit dağıtımlar, 32 bit için derledikleri Ubuntu 18.04 ve Debian 11 Bullseye türevleri azcık daha yeni 5-6 yıllık donanım istiyor, aynı şekilde Firefox 77 i386-32 bit için son sürümmüş, devamı i686 lı yeni işlemciler için. Chromium 73.0.3683.75 sse2 li işlemcide çalışan son sürüm, 90 ve sonrası cpu sse3 değilse ağır çalışır.
bendeki sse2 mi sse3 mü nerden bakılıyor derseniz, linux terminal:
glxinfo | grep Mesa
Tavsiye USB Bootable yazılımı:
https://www.gezginler.net/indir/universal-usb-installer.html
Yanlışlıkla mesa ile ilgili olanını yazmışım,
Terminal’e yazılacak olan doğru satır şudur:
cat /proc/cpuinfo
sse2 yazıyorsa donanım biraz eski demektir
sse3 yazıyorsa iyidir güzeldir hojtır
Düzeltme: Tenknik konularla ilgili bilgi sahibi olmamakla birlikte Firefox 77 nin son 32 bit olduğuna dair bir kanıya varmışım, linux uygulamalarının sistem gereksinimi paket bağımlılığı ile ilgili, Firefox 77 GTK+ 3.4 ve Firefox 78 GTK+ 3.14 şeklinde değişebiliyor, mesela 95 sürümünde yazmıyor ama 96 sürümünde libxtst 1.2.3 önerilmeye başlanmış, bunun gibi değişiklikler olabiliyor. 77 sürümü son 32 bit değildir. Geliştirici ekibe saygılarımı sunar başarılarının devamını dilerim. Firefox olmasa idi olmazdık.
Teşekkürler
Çok değerli bilgiler
EN DEĞERLİ BİLGİLER ŞUNLARDIR:
Cihaz eskiyse ve sadece temel nette gezinme amaçlı Browser kullanılacaksa, ram yeterli gelirse
alttaki dağıtımları hdd/ssd ye kurmaya gerek yoktur, 4 veya 6 veya 8 gb usb bellek hdd/ssd vazifesi görecektir.
usb bellek marka olarak Kingston tavsiyemdir, çok uzun ömürlü olurlar.
bu işlemler için usb belleğin okuma yazma hızı çok önemli değildir,
ram içine yüklenecek olan dosyayı tutması için usbye takılan microSD kart bile yeterlidir.
*4 gb ram ve üzeri için:
Puppy Linux: Ubuntu ve Slackware tabanlı sürümleri mevcut, ram içinde 1,5 gb + 1 gb yer kaplar,
internet tarayıcı için geri kalan 1.5-2 gb ram ‘+’ olarak belirttiğim şey iso dosyası ram içine
açılınca kapladığı alan ve sistem arkaplan ram gereksinimi toplamı demek istedim,
duruma göre biraz vakit harcanır editlenirse 2 gb ram içinde de rahat kullanılır.
https://distrowatch.com/puppy
https://puppylinux-woof-ce.github.io/
https://puppylinux-woof-ce.github.io/download.html
Bunlar Harika Puppy Lite sürümleri:
https://archive.org/details/Puppy_Linux_Upup_Bionic_Beaver
https://archive.org/download/Puppy_Linux_Upup_Bionic_Beaver/upupbb32-light-19.03-uefi_plus0.iso
https://archive.org/download/Puppy_Linux_Upup_Bionic_Beaver/upupbb32-light-19.03-uefi_plus1.iso
https://archive.org/download/Puppy_Linux_Upup_Bionic_Beaver/upupbb32-light-19.03-uefi_plus2.iso
Slax: Debian ve Slackware sürümleri mevcut, 200-300 mblık iso ram içinde yaklaşık 1.5 veya 2 gb yer kaplayabilir.
yani 4 gb ram içinde Slax rahat çalışabilir.
https://distrowatch.com/slax
Porteus: i586 ve x86_64 bit LXDE-OPENBOX gibi hafif sürümleri mevcut, 350 mb kadar iso yine 2 gb gibi yer kaplayabilir
SliTaz: En hafif ve kullanımı en kolay budur, isteğe bağlı kendi içinde düzenlenebiliyor.
Alpine ve TinyCore: Bu ikisi diğerlerine göre dökümanları incelenmesi gereken, biraz daha zaman alan türden dağıtımlardır.
4 gb ram içinde rahat çalışabilirler.
Bu 4 dağıtım, 32 bit yazılım konusunu yavaş yavaş bırakmaya başladı gibi bişey.
https://distrowatch.com/porteus
https://distrowatch.com/slitaz
https://distrowatch.com/alpine
https://distrowatch.com/tinycore
*8 gb ram ve üzeri için:
MX 21.3 – Antix 22 – Sparky 6.6: Hem 32 hem 64 bit Debian Bullseye tabanlı sürümler.
kendi içinde araçları var, yani bu 3 dağıtım kendi mevcut araçlarıyla Live usb iso olarak düzenlenebiliyor
https://distrowatch.com/mx
https://distrowatch.com/antix
Sparky:
https://distrowatch.com/sparky 6.6 sürümüne ‘sparky-live-usb-creator’ adında arayüz eklediler.
Sparky iso görüntüsünü /tmp dizininizde yeniden oluşturmak için fazladan 2 GB sabit disk alanı gerektirir.
Eğer söz konusu iso editlemekse bu /tmp konusu diğer bütün dağıtımlar içinde geçerlidir.
Yani işlem anında geçici süreliğine belli bir miktar alan gerekiyor.
*KANOTIX: 32 ve 64 bit Debian Buster tabanlı. Ram içine açılan başka bir dağıtım.
https://distrowatch.com/kanotix
http://iso.kanotix.com
Arch tabanlı Snal 64 bit: 1600 mb iso yaklaşık 4.5-5 gb kadar dosyalar için + 1 gb sistem için yer gerekebilir
İnternet tarayıcılı sürekli olarak en güncel sürüm çıkaran dağıtım budur.
Snal duruma göre 2-3 haftada bir veya ayda bir yeni sürüm yayınlar.
https://distrowatch.com/snal
16 gb ram ve üzeri için: Bütün yazılımların hepsi içinde olsun,
full olsun, tam masaüstü deneyimi olsun ama kurmak istemiyorum ram içinde çalışsın diyorsan:
KNOPPIX: KDE Plasma ve GNOME sürümleri mevcut,
bu iki (DE) Desktop Environment linux’un amiral (GUI leridir) Grafiksel kullanıcı arayüzleridir.
Bütün linux grafik arayüzü GNOME ve KDE için için hazırlanır, diğer DE ler bunların çatalıdır.
4500 mb iso içindeki sfs dosyası tahminen 10 gb kadar genişlemek isteyebilir.
sonradan öyle çok ekstra bişeyler kurulmayacaksa geri kalan 5-6 gb boş ram yeterlidir.
https://distrowatch.com/knoppix
Yukardaki dağıtımları kullanmak için ‘full install’ şart değildir.
Sadece Arch tabanlı Snal x64, diğerlerinin hepsinde 32 bit sürüm mevcut.
Bir dağıtımı hdd veya ssd ye kurmak yerine ram üzerinde kullanma mantığına kafayı yormuş,
açıklamaları okunması gereken TinyCore (TCL) odaklı değerli bir insan:
https://forum.donanimhaber.com/profil/970612