Haziran 2019’a göre Google Play Store’de 2.7 milyon uygulama bulunmakta ve an itibariyle de hala artışta. Her ne kadar Google’nin benimsediği sert politikalar neticesinde Google Play Store oldukça güvenli olsa ve uygulama geliştiricilerin yazdıkları tüm uygulamaları Google önce kendisi tarasa da, yazılım dünyasında bazen istenmeyen durumları gözden kaçırma, ya da gizleyebilme ve neticesinde virüslü ve bilgilerinizi çalan Android uygulamalarını mağazaya yüklemek her zaman mümkün olabilmekte.
Her uygulamanın amacı para kazanmak
Her gün yenileri eklenen uygulama ve oyunlardan geliştiricilerin tek amacı para kazanmak ve bunun bir kaç yolu var. Uygulama geliştiricisi mağazaya yüklediği uygulamalardan ya Google reklamları ile para kazanır, ya uygulama içerisinde ekstra özellikleri satın alabileceğiniz bir yer bulunur, ya da uygulama zaten ticari amaçlıdır (Hepsiburada, Garanti bankası vs…). Bunların dışında bir de illegal yollar vardır ki, o da, uygulama içerisine eklenen bazı casusluk amaçlı kodlarla şifre, kişisel bilgi vb. gibi kaynaklara ulaşıp dolandırıcılık yapmaktır.
Telefonu yavaşlatan sadece virüs değil tabii ki
Bazen telefonunuza indirdiğiniz uygulamalar gerek kalitesiz kodlama, gerek içinde saklı casus yazılımlarla işlemciyi zorlama, pili hızlı tüketme ya da çok daha kötüsü bilgi hırsızlığı yapma gibi sonuçlar doğurabiliyor. Günümüzde telefonundan bankacılık işlemi yapmayan, bir yerlere şifre, kimlik bilgisi vs. girmeyen neredeyse kalmamışken, bilmediğimiz ya da ummadığımız bir uygulamanın bilgilerimizi çalması ve bize zarar vermesi, akıllı telefonlarla ilgili en kokutan hadiselerden birisi.
Bir antivirüs şirketinin durumun farkına varıp Google’yi uyarmasından sonra durumun farkına varan Google yetkilileri, derhal mağazasından onlarca uygulamayı kaldırdı. Kaldırdı kaldırmasına ancak, bu uygulamalar çoktan yüz milyon telefona yüklenmiş durumdaydı zaten.
Bu yüzden eğer bu uygulamalardan birine sahipseniz, uygulamayı derhal silip şifrelerinizi değiştirmeniz sizin yararınıza olacaktır diye düşünüyorum.
Sırasıyla, varsa Android telefonlardan silinmesi gereken uygulamalar şöyle:
Gereksiz pil tüketen, RAM kullanan ve telefonu yavaşlatan uygulamalar:
Listeye bunlarla başlamak istiyorum. Tamam bu uygulamalar siber saldırganların sizi hedef alması gibi kötü hareketler sergilemiyor ancak, telefonunuzun bataryasını çabuk tüketip günü çıkaramamanıza neden oluyor, telefonun genel tepkilerini yavaşlatıyor, yetersiz RAM nedeniyle uygulamaların kapanmasına neden oluyor.
Tüm RAM artıran ya da ‘RAM Booster’ olarak geçen uygulamalar
Arka planda çalışan uygulamalar RAM tüketimini ve tabi pil tüketimini artırıyor. Bu tarz RAM artırma, RAM temizleme uygulamaları ise bu arka plan uygulamalarını kapatıp size hem RAM hem pil tasarrufu sağladıklarını iddia ediyorlar. İste sorun da bu noktada başlıyor. Root’suz telefonlar için konuşuyorum, arka plan uygulamaları devamlı çalışma eğilimindedirler. Bu uygulama onları her kapattığında, onlar yine açılacak, açılmaya çalışacak, bu da işlemciye ekstra yük, ekstra pil tüketimi olarak size yansıyacaktır. Oysa bir uygulama çalışır vaziyette arka planda uyku modunda kalsa, bundan çok daha az pil tüketecekir.
Clean Master ve benzeri temizlik uygulamaları
Bu uygulamalar telefonunuzu devamlı temiz tuttuklarını, silinen uygulamalardan geri kalan cache ve diğer kalıntıları temizlediklerini iddia ederler. Oysa Android’in zaten kendisinde gelen temizlik uygulaması vardır. Ekstra bir uygulama yükleyip devamlı çalışır durumda tutmaya da gerek yoktur.
Android sürümünüze göre;
Ayarlar > Hafıza > Ön bellek temizleme kısmına tıklayarak, ya da;
Ayarlar > Hafıza > Cihaz bakımı > Şimdi Optimize et kısmından, kolaylıkla bu programların yaptığı işi yapabilirsiniz. Hatta ana ekranda boş bir yere basılı tutarak çıkan widget’lar menüsünden, cihaz bakımı kısayolunu ana ekrana ekleyerek, oradan da istediğiniz zaman yapabilirsiniz.
Silin demiyorum elbette ama, Facebook kullanmayan kişiler, Facebook uygulamasını telefondan kaldırarak ya da devre dışı bırakarak ne kadar fazla RAM ve pil ömrü artırdıklarını görünce şaşıracaklar. Maalesef Facebook uygulaması içerdiği bir ton özellik nedeniyle çok büyük, ağır ve hantal.
‘Battery Saver’ Pil ömrünü uzattığını iddia eden uygulamalar
Tıpkı RAM booster uygulamalar gibi, bu uygulamalar da, ekran kilidi kapanında tüm arka plan uygulamalarını kapatmaya çalışırken ayrı, ekran açıldığında bu uygulamalar tekrar teker teker çalışmaya başlarken ayrı işlemci yükü yarattığından, pil tasarrufu yerine aksine pil tüketen uygulamalar haline gelmekte.
Bloatware, Üreticinin telefona gömdüğü uygulamalar
Bu uygulamalar maalesef bazı üreticilerin telefonlarından, örneğin Samsung, cihazı rootlamadan silinememekte. Üreticinin en başta içine gömdüğü SmartThings, S Voice, Galaxy Store, gibi ya da diğer tanıtım uygulamaları, telefonun kaynaklarını kullanmakta ama kendine de müdahaleyi engellemekte. Samsung’un telefonlarında bu uygulamaların bazıları devre dışı dahi bırakılamamakta. Yine de kullanmadığınız uygulamaların üzerine basılı tutarak, ekrana gelen menüde ‘devre dışı bırak’ ibaresi aktifse, bunları devre dışı bırakarak hem RAM hem de pil tasarrufu sağlayabilirsiniz.
Gelelim diğer tehlikeli, kullanıcı bilgilerini çalmaya meyilli Android uygulamalarına:
Call Recorder
Telefon konuşmalarınızı kaydedebilmenizi sağlayan bu program, size çaktırmadan sesinizi üçüncü parti uygulamalarla da paylaşıyor. Bu üçüncü parti uygulamalar ses kaydınızda şayet bilgileriniz geçiyorsa, örneğin banka müşteri hizmetleriyle konuşurken söylediğiniz doğum tarihi, anne kızlık soyadı vs. gibi, başınıza dert olabilecek sonuçlarla karşınıza çıkabilir.
Realtime Booster
Telefonunuzu hızlandırdığını iddia ediyor, ancak bilgilerinizi çalmaktan başka bir şey yapmıyor!
Uzatmadan listesinin diğer isimleri:
- Cartoon Art Photo
- Emoji Camera
- Art Editor
- Selfie Camera Pro
- Horizon Beauty Camera
- Super Camera
- GPS Fix
- QR Code Reader
- ai.type Free Emoji Keyboard
- Cricket Mazza Live Line
- English Urdu Dictionary Offline – Learn English
- EMI Calculator – Loan & Finance
- Pedometer Step Counter – Fitness Tracker
- Route Finder
- PDF Viewer – EBook Reader
- GPS Speedometer
- GPS Speedometer PRO
- Notepad – Text Editor
- Notepad – Text Editor PRO
- Who unfriended me?
- Who deleted me?
- GPS Route Finder & Transit: Maps Navigation Live
- Muslim Prayer Times & Qibla Compass
- Qibla Compass – Prayer Times, Quran, Kalma, Azan
- Full Quran MP3 – 50+ Audio Translation & Languages
- Al Quran Mp3 – 50 Reciters & Translation Audio
- Auto Blur Photo
- Auto Cut Out (Free)
- Auto Cut Out Pro
- Background Cut Out Pro
- Blur Image Plus
- Blur Image Plus (1.0)
- Blur Image Pro
- Cut Paste Photo Editor
- Cut Paste Photo Editor (X 1.0)
- Face Feature
- Fashion Hairstyles Pic Editor
- Fashion Hairstyles Pic Editor 2.4.6
- Image Blur Editor
- Image Blur Editor (Free)
- Image Blur Editor (Unlimited)
- Hairstyles Photo Editor Plus
- Latest Hairstyles (Free)
- Motion On Picture
- Photo Background Editor Pro
- Photo Blur Background Maker 2019
- Photo Collage Maker
- Photo Cut Studio Professional
- Pop Color
- SkyCamera for 2019
- Yasuo wallpapers
Konumunuzu kaydeden, sizi takip eden uygulamalar;
- Selfie Camera
- Total Cleaner
- Smart Cooler
- RAM Master
- AIO Flashlight
- Omni Cleaner
- WaWaYaYa
- Emoji Flashlight
- Samsung TV Remote Control (Samsung resmi yayım’ı değil, Peel Technologies, Inc. tarafından yapılan)
Bu tarz zararlı uygulamalardan nasıl kurtulabilirsiniz?
Bu uygulamaları yüz milyon civarında Android kullanıcı telefonlarına indirmiş durumda. Siz de bunlardan birisiyseniz, üzülmeyin. Bir dahaki sefere bir kaç basit önlemle bu tarz uygulamalardan kendinizi koruyabilirsiniz.
- Güvenilir bir antivirüs yazılımı edinin. Google Play Store da mevcut bir sürü ücretsiz ve ücretli antivirüs yazılımı mevcut. Bunlardan birini telefonda çalışır durumda tutmak, herhangi bir uygulamanın saçma sapan hareketlerini engellediği gibi, sizi anında uyararak farkına varmanızı sağlar.
- Uygulamaları indirdiğinizde sizden istediği izinlerin neler olduğuna detaylı bakın. Örneğin, yukarıdaki listede bulunan AIO flashlight, fener uygulaması 31 farklı izin istemiş kullanıcılardan. Bu tarz bir uygulamanın normalde isteyeceği izin sayısı bunun yanına bile yaklaşmıyor olması şöyle dursun, bir fener uygulaması sizin konumunuza neden ihtiyaç duysun?
- Uygulamayı indirmeden önce mutlaka uygulama geliştiricisinin kim olduğuna, bilindik olup olmadığına dikkat edin. Örneğin, Akbank uygulaması indirecekseniz, yayımcı resmi Ak bank olmalı. Falan filan Studio, Andrew bilmem kim, gibi ismi varsa asla indirmeyin, şifrelerinizi ve sonrasında paranızı kaptırabilirsiniz.
- Play store’de bir uygulamayı indirirken mutlaka yorumlarını okuyun. Kötü yorum yapanlar neler demiş dikkat edin, ve mutlaka siz de yorumlarınızı oraya yazın. Bilgi paylaşınca güzeldir.
- Yorumlarda, uygulamayı yazan şirket sahte yorumlarla kendini parlatmaya, reklam kokan hareketler sergilemeye kalkmış olabilir. Bir yorum abartı, alakasız ya da şüpheli duruyorsa, Google Translate’den Türkçeye çevrilmiş gibi duruyorsa uzak durun.
- Bunun dışında Google Play Store harici sitelerden crack’li, modlu vs. uygulama indirip telefonunuza yüklemeyin. Mutlaka mağazanın filtrelerinden geçen bir uygulama olsun.
Yazıyı faydalı bulduysanız paylaşıp sevdiklerinize de ulaştırmanız bizi de ayrıca sevindirir.
Görsel: mm
