Amerika’yla Çin arasındaki oldukça çetin geçen ticaret savaşlarının en son hamlesinde, Amerikan hükümeti Huawei’yi ticari kara listeye alarak, Amerikalı şirketlere, tabiri caizse ‘bu adamlarla çalışmayacaksınız’ dedi ve hemen ardından Google, Android işletim sistemini kullanan Huawei ile anlaşmasını sona erdirdi.
Amerikan yaptırımlarından korkan Intel, Qualcomm ve Broadcom gibi şirketler de Google’ın ardından Huawei’ye mal teslimatını durdurduklarını açıkladılar. Huawei zaten telefonlarında giriş seviye cihazlar için MediaTek işlemcileri ve orta ve üst segment cihazları için HiSilicon Kirin işlemcilerini kullanıyordu. Yani işlemci ambargosuna uğraması telefonlarda pek etki yaratmayacak ancak, bilgisayarlarında kullandığı Intel işlemcilerin tedarikinin durması, bilgisayar alanında kötü bir darbe almasına neden olacak diyebiliriz.
Huawei Yeni işletim Sisteminin Adını Duyurdu
Herkes nasıl olacak, şudur budur derken, Huawei tarafından bugün gelen açıklamada, şirket, telefon ve tabletlerinde, bilgisayar ve televisyonlarında ve diğer ürünlerinde kullanmak üzere kendi işletim sistemi olan ‘Hongmeng‘ işletim sistemini kullanacağını açıkladı. Şirketin yaptığı açıklamada, işletim sistemi şu an hala geliştirilmekte. Yani, önümüzdeki yıl tamamlamayı başarsa dahi, sistemin stabil hale gelmesi için daha fırın fırın ekmek yemeleri gerek diyebiliriz.
Yeni işletim sistemi duyurusu Google’a karşı bir blöf mü?
Umarım öyledir. Hatırlarsanız 2000’li yılların başında Nokia, kendine ait olan Symbian işletim sisteminde inat edip cihazlarında Android işletim sistemini kullanmamasının bedelini, dünya liderliğinden batışa geçerek, sonra Microsoft’a satılarak, ardından da ismini bile kaybederek, cihazların Microsoft ismini almasıyla ödedi.
Daha sonra kendi işletim sistemini pazarlamayı, pazar liderliğini eline alan Samsung, ‘Bada’ işletim sistemini piyasaya sürerek denedi. Samsung tarihten ders almış olacak ki, Nokia’nın yaptığı aynı hatayı yapmadı ve Bada işletim sistemini sadece ‘Wave’ model cihazlarında kullanırken, Android işletim sistemine sahip daha geniş yelpazedeki cihaz modellerini üretmeye devam etti.
Huawei’nin Google ortaklığı sonrası açıkladığı yeni işletim sistemi, Google’a karşı bir blöf niteliğinde de olabilir. Neticede her ne kadar lisans iptali, hükümet etkisinde kalan Google tarafından duyurulsa da, her iki tarafın da birbirlerinden oldukça önemli büyüklükte ticari çıkarları vardı. Geçtiğimiz yıl Huawei’nin dünya çapında 200 milyon civarı cihaz sattığını duyurmuş olmasını göz önüne alırsak, ortaklığın bitmesinin Google’ın da asla işine gelmeyeceğini tahmin etmek zor olmaz. İlerleyen dönemlerde Google bloğu belki bir şekilde kendi hükümetlerini yumuşatmayı ve Çinli şirketle ticaretlerini bir şekilde devam ettirmeyi başarabilir. O da sadece ‘belki’.
Huawei kendi işletim sisteminde karar kılarsa bu aslında hiçbir işe yaramayacak
Dünyada Huawei sevenler olduğu gibi, ülkemizde de Huawei fanatikleri illa ki vardır. Ancak şirketin adını açıkladığı Hongmeng işletim sistemi, şirketin akıllı telefonlar bölümünü kurtarmaya yetmeyeceğine eminim diyebilirim. Böyle düşünmemin bir kaç basit sebebi elbette var.
Birincisi, dünya piyasasında mevcut ve stabil iki işletim sistemi var. Bunlardan birisi Apple’a ait olan iOS, diğeri de Google’a ait olan Android işletim sistemi. Piyasa zaten yeterince doygunken, yeni bir işletim sistemiyle ortaya atılmak, Microsoft’un bile Windows mobile ile iz bırakamadığı mobil pazarda kaç cihaz satarsan sat çok da mümkün görünmüyor.
İkinci ve daha önemli sebep ise, Google ortaklığının bitmesiyle, sadece Android değil, artık Android altında çalışan ve Google’a ait olan, Google Play Store, Youtube, Google Maps, Gmail, Chrome vs. gibi hiçbir uygulamayı da, Huawei cihazlarında kullanamayacak.
Bitti mi? Hayır.
Amerikan menşeli hiçbir uygulama çalışmayacak
Akıllı telefon aldığınızda hangi uygulamaları kullandığınızı bir düşünün. Facebook? Twitter? Instagram? Whatsapp? Bir ABD şirketi olan Google, iş aktini feshettiyse, bu saydığım diğer Amerikan şirketleri ve çok daha fazlası da uygulamalarını kaldırmayacaklar mı? Artık Google Play Store kullanamayacak olan Huawei, kendi uygulama mağazasının içine bu uygulamaları koyamayınca yine de alır mıydınız? Play Store’de bulunan milyon adet farklı uygulamanın ve oyunun yeni işletim sistemi için de üretileceği günü bekler misiniz? Pub-G oynuyorsanız, ya da Instagrama fotoğraf çekip yüklüyorsanız, Twitter’da anlık gelişmeleri takip ediyorsanız, bu uygulamaların olmadığını ve hiç olmayacağını bilmeniz, ya da en iyi ihtimalle, serbest bırakılsa bile bu uygulamaların teker teker Hongmeng için de yazılmasını bekleyecek olsanız, yine de Huawei tercih eder miydiniz?
Cevap çok basit, hayır. Hiç kimse, ‘alırım’ dese dahi, yukarıda söylediğim ana servislerin olmadığı ve muhtemelen de olmayacağı bir telefona, akıllı telefon ücreti ödeyip almaz, ya da gider 3310 alır, en azından yere düşünce canı sıkılmaz. Hongmeng ile çalışan Huawei, eminim Türkiyede’de çok satılmayacak. Bırak çok satılmayı, bir iki kişi ucuz diye alırsa alır, hepsi bu.
Sanıldığının aksine, bu iş Google’a çok zarar vermez
Google için hazır müşterinin kaybı can yakıcı olsa da, Huawei yeri dolduralamayacak bir şirket değil. Çin’den ya da başka bir ülkeden, Huawei’nin bıraktığı pazar boşluğunu ağzının suyu aka aka doldurmak isteyecek bir çok şirket çıkacaktır. Google ise, yasaklanmamış olan bu şirketlere seve seve ürün tedariği sağlayacaktır. Google ve Android, tüm dünyanın bağımlısı haline geldiği ve rakibi olmayan bir platformken, Huawei, dışarıdaki onlarca markadan sadece bir tanesi. Yani tabiri caizse, sahip olduğunuz otomobil şirketinin iflas etmesi, yol kenarındaki benzin istasyonunu etkilemez. Oradan birileri her zaman yakıt alacaktır. Rakibi olmayan derken, iOS sadece üst segment olan Apple cihazlarda bulunan bir işletim sistemi olduğu için, tam olarak ‘Android rakibi’ diyemeyiz.
Amerika’nın Huawei ile olan anlaşmazlığı yeni bir durum değil
Huawei ve ZTE firmalarının ürünlerinin, geçtiğimiz yıllarda, Çin hükümetine ABD ordu mensuplarının konumlarını da içeren bilgileri sızdırdığı ve bunun iç güvenliği tehdit eden bir durum olduğu gerekçesiyle ABD’de satışı yasaklanmıştı. Şimdi ise bu yasaklar bir adım daha ileri götürülerek, Huawei küresel çapta engel yemiş durumda. Aslında bunların nedeni sadece basit bir ‘akıllı telefon’ satışından ibaret değil. Huawei önümüzdeki yılların teknolojisi olan 5G teknolojisini üreten bir iletişim sektörü devi. Avrupada da bu alanda faaliyetleri bulunan şirket, önümüzdeki yıllarda 5G’nin askeri anlamda da çok önemli kullanım alanları olacağından ABD’nin uzun zamandır ‘canını sıkmaktaydı’ ve bir şekilde ‘büyümesinin önüne geçilmeliydi’. Uygulanan bu ambargolar da tamamen bu küresel iletişim teknolojiyle alakalı.
Bakalım önümüzdeki süreçte Huawei beni yanıltıp, devasa bir büyüme ivmesi yakalayıp kendi işletim sistemiyle piyasanın önemli üreticilerinden birisi olmaya devam mı edecek, yoksa telefon sektöründen çekilmek zorunda bırakacak maddi zararlarla mı boğuşacak. Bekleyip göreceğiz.